Làm gì để gắn với phát triển du lịch ?

Chợ nón Gò Găng và Chợ Gò Trường Úc đã được Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam - Vietkings bình chọn nằm trong “100 phiên chợ độc đáo ở Việt Nam”.  Tổ chức Kỷ lục gia Việt Nam cũng đã bình chọn Chợ Gò Trường Úc nằm trong Top 9 chợ phiên ở Việt Nam thu hút khách du lịch nhiều nhất.  

  1. Chợ nón Gò Găng (phường Nhơn Thành, thị xã An Nhơn) độc đáo ở chỗ trải qua hàng trăm năm tồn tại với những đổi thay, nhưng người dân vẫn giữ được lịch biểu chợ mở từ rất sớm - tờ mờ sáng đã có người đến mua bán nón cùng các vật liệu làm nón. Chợ nón Gò Găng đi vào ca dao, tạo cảm hứng sáng tạo cho các văn nghệ sĩ. Phiên chợ này trở nên nổi tiếng hơn nhờ các bài viết đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng, diễn đàn về du lịch và đặc biệt là từ nhiều tuyệt phẩm của những người hâm mộ nhiếp ảnh. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Đào Tiến Đạt tâm sự: “Chợ nón Gò Găng luôn có sức lôi cuốn rất lớn đối với các nghệ sĩ, những người yêu thích nhiếp ảnh không chỉ ở trong nước mà còn vang xa đến nhiều quốc gia khác. 


Một nhiếp ảnh gia quốc tế là bạn tôi khi đến Bình Định, chỉ chọn điểm duy nhất đến thực tế sáng tác là Chợ nón Gò Găng…”.
   

Chợ nón Gò Găng cần có thêm những cách thức động viên, hỗ trợ người dân gìn giữ. Bởi không có chợ này thì vẫn còn nhiều chợ khác bán nón, nhưng những giá trị về văn hóa, lịch sử, “thương hiệu” của Chợ nón Gò Găng thì không đâu có được. Trong thực tế, Chợ nón Gò Găng dù được bình chọn là “phiên chợ độc đáo” nhưng chưa phát huy được giá trị để phục vụ du lịch, tạo động lực để người dân quay trở lại mua bán. Do việc họp chợ diễn ra trong khoảng thời gian phần lớn vào ban đêm lúc mọi người còn đang “say giấc nồng”, nên trở ngại trong việc mời gọi du khách đến tham quan.  Ông Nguyễn Công Lý, cán bộ văn hóa - thông tin của UBND phường Nhơn Thành, tâm sự: “Hiện mới chỉ có một số đoàn truyền hình, du khách đến liên hệ với UBND thị xã An Nhơn hoặc phường Nhơn Thành để được hướng dẫn tham quan Chợ nón Gò Găng. Có người góp ý nên tổ chức thêm những hình thức sinh hoạt văn nghệ dân gian mang tính đặc trưng của địa phương ở Chợ nón Gò Găng thì sẽ thu hút du khách. Tôi nghĩ với lực lượng nghệ nhân hát dân ca có sẵn ở phường Nhơn Thành, thực hiện việc này cũng không khó. Điều quan trọng là có sự quan tâm định hướng từ các cấp lãnh đạo để có thể thực hiện ý tưởng, gìn giữ và phát huy nhưng giá trị ngôi chợ độc đáo này…”.  Mấy năm gần đây, lượng người đến mua bán tại Chợ nón Gò Găng ngày ít dần do phiên chợ này không còn giữ vai trò đầu mối tiêu thụ sản phẩm làng nón như trước. Tuy nhiên, một số người dân quanh vùng vẫn đến mua bán nón ở chợ. Ông Đỗ Văn Thôi, người dân thôn Hòa Dõng, xã Cát Tân, huyện Phù Cát, bộc bạch: “Truyền thống mua bán ở Chợ nón Gò Găng đã có từ thời ông bà, nay những người làm nón và mua bán nón tiếp nối. Chợ có thể không được sầm uất như những năm trước. Nhưng chắc chắn cũng sẽ không mất đi. Vì không chỉ chúng tôi mà cả đám con cháu đều có ý thức về giá trị thương mại, ý nghĩa văn hóa của chiếc nón, của nghề nón và phiên chợ độc đáo do tổ tiên gầy dựng…”. 2. Chợ Gò Trường Úc (thị trấn Tuy Phước) là nét đẹp văn hóa truyền thống gắn liền với phong trào Tây Sơn hào hùng. Việc gìn giữ và phát huy những giá trị Chợ Gò đã nhận được sự ủng hộ của đông đảo nhân dân, cùng nhiều sự quan tâm của các cấp, ngành trong những năm qua.


Phiên Chợ Gò mỗi năm diễn ra chỉ một lần, đúng vào sáng mồng 1 Tết Nguyên đán. Ngoài việc mua bán mang ý nghĩa “lấy lộc” đầu năm, không khí hội Chợ Gò vốn đã tưng bừng các trò chơi dân gian, múa lân, hát tuồng, biểu diễn võ thuật… trong hai năm gần đây còn được đưa vào các loại hình sinh hoạt văn nghệ dân gian đậm bản sắc văn hóa truyền thống. 

Ông Võ Tuấn Khanh, Giám đốc Trung tâm VH-TT-TT huyện Tuy Phước, cho biết: “Trung tâm chúng tôi đã tổ chức hội đánh bài chòi cổ dân gian tạo được sự hứng khởi tham gia của rất đông người dân về dự hội Chợ Gò những năm qua. Trong Lễ hội Chợ Gò Tết Giáp Ngọ 2014, đội bả trạo thôn Bình Thái, xã Phước Thuận lần đầu tiên được mời biểu diễn để giới thiệu về nét đẹp văn hóa truyền thống của ngư dân…”. Sau khi được bình chọn nằm trong Top “100 phiên chợ độc đáo ở Việt Nam”, Chợ Gò Trường Úc tiếp tục được bình chọn nằm trong Top 9 chợ phiên ở Việt Nam thu hút khách du lịch nhiều nhất. Để có được cái danh đã khó, việc giữ “thương hiệu” cho phiên Chợ Gò càng khó hơn. Trong thời gian tới, bên cạnh việc tăng cường quảng bá, cần gắn phiên chợ độc đáo này với các lễ hội vui Tết ở địa phương, làm cho phiên chợ không chỉ hấp dẫn người dân trong vùng, mà còn cho khách du lịch với những nét độc đáo của nó. 

  HOÀI THU

Dương Ngọc Chánh

No comments:

Post a Comment

Instagram